Mammoth ego above all

From time to time our genetics colleagues propose projects that perhaps belong more to Hollywood or the video industry.  At least that way no inadvertent harm could be done.  But, hell, a big ego splash or some book royalties might make one a bit reckless.

I refer here to ideas about cloning extinct animal species from DNA rescued from preserved bone or tissues. Some recent species, like Dodos, might be directly clonable in some way, and in some senses could have some value--assuming that making one or a few of them is good for someone--themselves, that is, not just zoo-goers.

However, how do you do this?  The best idea would be to take an entire cell, re-set its DNA/RNA status to that of a fertilized egg, and let 'er rip.  But how?  Unless you can make that cell develop all by itself in a Petri dish, the answer isn't obvious.  The usual idea, at least for mammals, is to find a surrogate mother.

Generally the approach has been, for mammals at least, to extract a complete nuclear genome from a fossil specimen, take a surrogate mother's egg cell (from its ovary), remove its nuclear DNA, replace it with the fossil's DNA, and inject it into a hormonally prepared mother for gestation.  This is basically the 'Dolly' approach and to my (clearly incomplete) knowledge it is still the basic idea.  But there are problems with this, if you really want to revive a species as opposed just to getting a farm-worthy sheep or the like.

One problem is that you need the host-species' egg, and that means its mitochondrial DNA (mtDNA, which is not in the nucleus) and the RNA and other contents of the host egg cell.  Even if you can use an entire intact nuclear genome, the resulting new individual is necessarily a hybrid between its mother and the other exogenous DNA.  For agriculture, there are some well-known problems such as the fact that the host's cell will reflect some aspects of the host, like mutations in mtDNA or the RNA from its nucleus, and so on.  The new individual is in some senses already a bit old, for example.

These problems can probably be dealt with, or perhaps have already been.  But with extinct species there are other problems.  Among them is that the DNA is usually not entirely intact in any cell. From fossils or extinct species, it may be degraded into very small fragments.  By sequencing currently living relative species, we can identify roughly what part of the genome those fragments come from, and if we have several samples we could perhaps find in some sample each necessary fragments.  That's still not the same as having intact chromosomes, and almost certainly some large subset will be missing.  Then, however, you have to find the surrogate mother, and if the species is extinct you have to use a current, similar species to do this.

Mammoths and Neanderthals . . . . 
Let's for the moment ignore the fact that the cloned individual in these cases really won't be a cloned individual of its original species, but some kind of hybrid or chimera.  Suppose the attempt were made.  What then?

Two of the favorite species that the raw, I'd say cruel Frankenstein egotism and its simplistic portrayal of the idea to the public, are Neanderthals and mammoths.  Maybe the suggestions have only been publicity stunts, given the real issues in the world that serious geneticists could address, but they seem to have been offered seriously, and they show to me how science needs to be kept under control.

Neanderthals and mammoths are social beings.  Real ones were gestated in mothers of their own kind, eating their natural diet, in their natural social (and hence hormonal, physiological) circumstances, and born to families and nurturing, educating, protecting, natural social groups.  Once born, they were incorporated into the group in a way that they presumably evolved to be.

How should a cloned Neanderthal be treated?  It would be basically human: recall that we all carry some Neanderthal inheritance through extensive inter-mating way back then. Would it have civil rights, such as to education, a home, voting?  Could one experiment on it, to test aspects of its physiology? Could it be put on display in a zoo or some university museum?

What about mere mammoths?  One leading Mary Shelly imitator has suggested that cloned mammoths could be plunked back into 'natural' conditions in the Arctic, where there aren't (currently) too many humans around to destroy their environment--assuming, in a fantasy way, that commercial tour groups would not be immediately organized, to go gawk at them (including by 'scientists' who want then to publish papers in Nature on their behavior), and that they wouldn't be kept in zoos or labs in our august universities.  Such innocent-sounding ideas as cloning these extinct beings are far more egotism and ignorance--or willful avoidance of realities--than any sort of sound proposal.

Like humans, mammoths are social beings.  The Arctic today would not be a hospitable or normal place for a mammoth.  A surrogate elephant mother would not gestate a normal mammoth, in ways large or small that we can't really anticipate or even know.  It would be plunked down by itself or in a pack of clones that didn't have normal social life to be raised in.  Even if it had a mother who loved it rather than rejecting it as a freak, it would not be a mammoth mother, nor would its life  replicate the mammoth's natural existence as a herd species.  It is cruelty to suggest otherwise.

In memoriam, or a lesson never learned?
Let's not forget one Ota Benga, an African man, obtained from a slave trader, and exhibited at the St Louis World Fair in 1904 and then put on display--is there a better way to state this?--in the Bronx zoo!



From Benga Wikipedia page

Baartman, from her Wikipedia page

Nor let us forget poor Saartjie Baartman, a southern African native, put on display, naked, around Europe to exhibit her exaggerated private parts, in early 19th century Europe  Traveling freak shows, might one say?

It is to be noted that the people involved were leaders of their time, and people responsible for such dehumanizing practices have included prominent scientists at major universities.  Anthropologist Franz Boas requested that explorer Robert Peary bring an Inuk back from the Arctic, to be studied by scientists at Columbia.
Minik Wallace (also called Minik or Mene ) (ca. 1890 – October 29, 1918) was an Inuk brought as a child in 1897 from Greenland to New York with his father and others by the explorer Robert Peary. The six Inuit were studied by staff of the American Museum of Natural History, which had custody. The adults and one child died soon of tuberculosis (TB), and one young man was returned to Greenland. After deceiving Minik by a staged burial, the museum put the skeleton of his father on exhibit. Adopted by the museum's building superintendent, William Wallace, Minik did not return to Greenland until after 1910. A few years later, he came back to the United States, where he lived and worked until dying of influenza in the 1918 pandemic.  (Wikipedia)

. . . . . and nobody to defend them
In our age of science, the idea of cloning extinct species seems exciting and appealing on the surface, a kindly sort of rescue--until you think about it carefully.  As you can tell, I feel quite strongly about this.  It's playing games with other sentient organisms' lives for no seriously justifiable purpose.  If it's hard enough to justify or excuse what we allow to be done with mice and other species for research purposes (and I include myself among the accused), this is beyond beyond.

To me, personally, these juicy cloning suggestions reflect the cold, selfish, arrogance of science, and scientists in leading universities.  The poor target species have nobody to defend them, and that is why these proposals, irresponsibly presented in the media, can get off the ground.  One sees little censure of these ghoulish proposals, whose presumptive nature is essentially a continuation of the eugenics movement.

The video industry is as close as we need to get to these notions.  Let us not forget our history.

İspanyol Filmi: Pan'ın Labirenti



  Yabancı film dalında 3 Akademi Ödülü, yerli yabancı çeşitli festivallerden 68 ödül almış bir filmden bahsediyorum azizim. Ceketimizi ilikleyip yazıyı öyle okuyalım lûtfen. 




 Öncelikle fantastik filmlerden hiç hazetmediğimi belirtmek isterim. Bilgisayar başında yapılan, eciş bücüş mahluklu filmlerden de öyle. 
  Zira o tarz filmlerde korkmaktan çok gülesim gelir. 

    Ancaaak... 

   Gelelim fantastik gizem türünde olmasına rağmen gönlümde taht kuran Pan'ın Labirenti'ne.

  Değindiği ince noktalar üzerine pek çok fikir yürütülebilecek derinlikte bir film.
(İnsanın zaafları, sebatla doğru yolda olursa muradına ereceği, ölümden sonra iyilerin de kötülerin de layığını bulacağı gibi pek çok nokta var. Hatta filmden sonra dostlarınızla bir mütalaa yapabilirsiniz.) 




   10 yaşındaki Ofelia, hamile ve hasta olan annesiyle birlikte İspanya iç savaşı sonrası yüzbaşı olan üvey babasının yanına taşınıyor.  (Taşınmaz olaydı. Hay vicdansız, hoşşik adam!)
  Evin arka bahçesindeki esrarengiz labirent ve içindeki Pan adındaki gerçeküstü yaratık, Ofelia'nın tüm yaşamını değiştiriyor. 




   Üvey baba millete kan kustururken ev ahalisi gizliden gizliye işlerini yürütüyor. Ofelia ise Pan'ın verdiği görevlerle adım adım kaderine yürüyor. 

   Sonu iyi mi bitiyor, kötü mü? Valla iyi bitiyor ama yine de içinize bir şeyler oturabilir.

  Vurucu müzikleri ise çarpıcı sahneleri tamamlamış. Kendinizi yer yer koltuğa yapışmış bulabilirsiniz. 




 Filmi dublajlı izlemenizi öneririm, seslendirme çok başarılı olmuş. Ayrıca filmde Mercedes'in Ofelia'ya söylediği ninni ise hâlâ kulaklarımda. 
    
     Kesinlikle izleyiniz!
Gerileceksiniz, üzüleceksiniz ve iyi ki izledim diyeceksiniz! 

⭐ 

Full-scale Disneyland (with canals!), and sustainability issues

We recently returned from a 2-week trip to Italy.  Two of our children and their spouses live in Europe.  One couple lives in a small town in northern Italy, the other in central Switzerland.  The latter drove down to Italy where we all enjoyed seeing each other, which is not easy given the distances.  But while this vacation/family gathering was very pleasant and, to us, important, it raises some less pleasant thoughts about sustainability in our time in history.

My concerns are personal, but in a sense also global, and to some extent they relate to societal inequity: not everybody can just drop a few thou and travel across the ocean for a couple of weeks' dinners with family.  But beyond unfairness, my concerns are about other issues.  This was a very energy-bad vacation, and we weren't alone!

We flew from the east coast to Venice, the most convenient airport for our purposes.  We flew on a large plane, maybe 2/3 full of passengers. As we all know, one of the worst ways to contribute to global warming is to fly. The aircraft was largely filled with people taking cruises in the Mediterranean.  The trip was about 3700 miles each way, not including the various train and car junkets we took during those two weeks.

And then there's Venice itself.  We stayed a couple of days there to recover from jet lag, and to see the sites.  We'd been there for a science meeting once before.  Bella Venezia!  Once home to a world-leading trade empire, and to many great cultural and architectural wonders and of course its romantic lacework of canals.  The glory days were then, but what is the city today?  Venice takes in something like 100,000 tourists a day, well more than the number of people who actually live there.  The piazzas, side streets, walkways, and bridges--and they are very scenic indeed--are often a shoulder-to-shoulder river of tourists.  They (and we) sightsee in museums, shop, eat, shop, stay in hotels, eat, and shop.  It is obvious that a huge amount of money pours into the city, every day, all year, and has been doing so for decades if not centuries.

Even forgetting their thought-provoking historical value and more trivial entertainment value, and just thinking of them as Disneyesque curiosities for selfie-ops, these museums, shops, and hotels are staffed by an army of people who earn their living from the tourist trade.  So while Venice is in a sense unique and beautiful, it is also in a perhaps deeper sense something of a fake, a touristic Potemkin village, a hyper, full-time, full-scale Disneyland entertainment park, there today mainly to pluck the pockets of the relatively idle affluent and wasteful denizens of our planet (I certainly include myself in that category!).

St Mark's Square, Venice; By Nino Barbieri - Own work

Venice is but one rather small city on the global tourist map.  If you think about the amount of fuel used to transport everyone to, from, and around Venice (and even take into account that the gondolas don't require fossil fuel!), and then multiply that by the hundreds of tourist sites around the world, you have to wonder what hope there is for containing global warming.  There is no sign of self-restraint of any kind here--even on departure to return home, the airport luxury shops do a booming business as tourists part with whatever dollars they've not yet spent.

But what can one seriously do?
It is easy to chastise people who take such totally needless trips, even if accompanied by a self-incorporating mea culpa.  After all, this really is a nearly total luxury.  For most of human history those relatives who moved or sailed far away never saw their family again and corresponded by mail (if at all, if there was such a thing as 'mail').  That was just how life was!  Our family get-togethers are a new, pure luxury.  In a seriously conservation-dedicated world, we could dispense at least with the purely sightseeing, self-indulging kinds of global vacationing.  That would seem like something trivial, a luxury that a resource-conscious world could easily forego.  But even if we all were so equitable, fair, future-aware, and so on, things aren't nearly so simple.

The world is crowded with people and much of it is industrialized, with the number of people who live on the land, as subsistence farmers, declining every year.  We have hugely diverse economies, in a sense creating occupations that earn money so we can swap that for food and so on.  Most of it isn't really necessary.  Among these non-food related activities is tourism, which is huge because so many people are now wealthy and idle enough to take global junkets.

In turn that means that much of the world depends on travel and sightseeing.  Countless peoples' livelihoods are involved.  This is in a sense quite antithetical to global sustainability.  If we seriously slowed down travel to save fossil fuels and reduce warming, then tourism, air travel, cruise ships, and the people involved in the manufacture and operation of planes, ships, trains and buses, their ports and terminals, would lose their jobs. The manufacturers of tourist-related goods, including Venetian carnival masks, post-cards, luxury shopping goods, hotel supplies, restaurant foods, chefs, waiters, menu printers, clerks, etc. would be hit.  Venice, already a shell of its former self, would cease to have a reason to exist.  Even those who deliver all these goods during the night, and those who remove the trash, invisible to the tourists sleeping quietly in their beds, would be affected.  Society would somehow have to do something about their employment needs.  

This means that the idea of just paring back on consumption really is a dream--or, as every even mild economic depression shows, a nightmare.  And just the one example of tourism, essentially a luxury trade, involves countless thousands of people.  Needless to say, all of this is grossly unfair to the huge majority of people living on or below the margins.  It shows the inadvertent implications, even the distanced cruelty, of those idealists who want quick changes in sustainability directions.

It is difficult to have a non-selfish moral position on these issues.  If we say "let's change things slowly so as not to be too disruptive to too many people", the normal human tendency is to think the problem isn't so real, and not even go along with 'slowly' with much dedication. That's why car companies begin making and hawking, and consumers purchasing, bigger cars and trucks the moment gas prices drop.  [I insert this post-posting editorial change because today's NY Times had a story about the return of gas-guzzlers, in the same spirit of what this post is about]


If we say 'we must rush' then too many will find rationales for not going along ('OK, it's a good idea, but I can't do it--I have to see my family overseas!').  So where is a feasible ground to be found, and to what extent should we personally expect to be affected by it?  What will we give up for the cause?  The question, for me, is not abstractly how much one must cut out of what one does, but how much I must cut!  That gets pretty close to home, so to speak.

I can't help but add a rather gratuitous, if snide, side comment. The problems are compounded in an ironic way.  We have agricultural sustainability issues, as everyone by now should know.  The 'developed' world suffers common diseases largely due to bad nutrition and that means to over-eating. So while much of the world barely scrapes by, many in the rich world waddle along largely over-weight (these are not the minority of people struggling with genetic or epigenetic problems that make weight control a real challenge).  The obesity epidemic is why we hear complaints about airplane seats being too small!  So I remark snarkily that, as a consequence, one reason air travel is so environmentally unfriendly is the countless tons of human bulk that are being transported daily across the oceans in tourist-filled aircraft.  One thing leads to another.

We just took what was clearly a very energy-bad trip, no matter how understandable our desire to be with family and our decision to go.  We could, of course, have talked with our family members via Skype--indeed, we already do that often.  I complain that leaders in sustainability and climate change, including the very organization that documents it for the UN, fly all over the world and meet in fancy hotels to discuss the problem and tell everyone what they (that is, they) must do to 'save the planet'. The leading spokespersons for sustainability and climate-change avoidance could set a very public example and work only via Skype! 

In the context of global conservation, sustainability, and climate issues, who should feel guilty about what?  If do as I say not as I do is not acceptable, then what justifies our personal exceptionalism? For me, the answers are far from clear.

Kitap: Size Bir Sır Vereceğim


  "Bu kitabı asla okudum, anladım diyerek sahaflara satmayınız. 
 Kolaylıkla ulaşabileceğiniz yüksek bir yerde muhafaza ediniz. Kütüphanenizde tutunuz. Bir süre sonra tekrar okuyunuz. Zira sırlar zamanla açılır. 
  O sır hemen açılmaz. Belki yıllar sonra, belki de bir gece göreceğin rüya ile. 
  Okuyacak olduğunuz roman gerçek bir hayattan kurgulanmıştır. 
 Bu roman değişik ve özel bir tarzda yazılmıştır. Romanın sonundaki gizemin ya da sorunun cevabı ortalarda bir yerde gizlenmiştir.
  Baştaki bir açıklama sonlardaki gizemin bir parçasıdır. Fetih kapılarını açmak isteyen kişi roman içerisindeki hayret verici sırları düşünmelidir... "




  Evet önsözü oldukça gizemli ve iddialı. Tasavvufa nasıl bakıyorsunuz bilemiyorum ama hem okuduğum bölüm yönüyle, hem de İslam'ın herkese hitap edecek derinlikleri olduğuna inanmam sebebiyle tasavvufu severim ben. 

 Kitabın önsözünü okuduktan sonra merakım iyice artmıştı. Bir yandan da gidip gelip sadece kapağına dokunup okumayı geciktirdim bilerek. 
   Doğru zamanı bekledim sanırım.

⭐ 

   Gerçek hayattan kurgulandığı için kişi ve şirket isimleri değiştirilmiş. 
 Roman kahramanı Tekin'in paralel evrenler, Niyaz-i Mısri Hz, ses, koku ve su üzerine araştırmalar yapan şirketleri var. Arkadaşlarıyla New York'ta bir mekanda buluşup bunlar üzerine sohbet ediyorlar. Daha doğrusu onlar sohbet ediyor siz şok oluyorsunuz.

 Kahramanlar muhabbet ededursun aralarına Hulusi Bey katılıyor, Tekin ile ilgili anlatılanlardan aklında şüpheler beliriyor.
   Sonrasında ikili sık sık buluşuyor. Hulusi Bey hocasından öğrendiklerini Size Bir Sır Vereceğim diyerek anlatıyor. Tekin de bu sırlar ile kendi araştırmaları arasındaki bağlantıları çözmeye koyuluyor. Tam da bu sırada kitap bitiveriyor.

   Sonunda Niyaz-i Mısri ve Hulusi Bey'in hocası  Dr. Münir Derman hakkında bilgiler de mevcut. Sadece adını duyduğum bir zat idi. Sanırım zamanında kırklardanmış. 

    Her ne kadar kitabın başındaki Yıldırım Bayezid ve Timur hakkındaki iddialar kanıta muhtaç ise de Çin'deki Türk piramitleri, Barış Manço'nun 60'lı yıllarda söylediği 2023'ten bahseden ilginç şarkısı, Osman Bey'in kılıcı, Hızır Aleyhisselam'dan alınan dersler, rical-i gayb, rüya alemi, zaman, mekan  gibi pek çok konuda ilk kez duyacağınız, çok şaşıracağınız, sizi araştırmaya sevk edecek bilgiler mevcut.  
   Okurken çabuk bitmesin diye çok ağırdan aldım ama elimden de bırakamadım. 


 Seri halinde yayınlanacak bu kitap kesinlikle okunmalı. 
   Suya, kokuya, ibadete, zamana, mekana, rüyaya bakış açınızı değiştirecek sarsıcı bir kitap. İlerde bir gün olur ya Tekin'in araştırmaları kanıtlanırsa ben okumuştum, bunların olacağını biliyordum dersiniz.
  Hatta ben de yazılanları yavaş yavaş uygulama yönünde bir karar aldım. Bazıları zor görünse de tevfik Allah'tan. 

 Yine yazarın sözüyle bitireyim. "Besmelenin içinde bir isim saklı. Bu kitaptakileri uyguladığında bu ismi anlayacaksın. Anladığın anda aklın hoş bir rüya zevki duyacak.
   Yalnız dikkat et bu ismi kavrama süresi 27 saniyeyi geçmez. Besmelenin içindeki ismi bularak edeceğin dua kabul olur. Çünkü o ism-i azam... "

Hû 









 Tomorrow morning I shall be setting off on my journey up to West Sussex for the big Summer Country Brocante at Cowdray Park on Saturday. Having been to their Winter Fair last November I know that I'm in for a treat with so many beautiful things for sale. (Even though I'm selling my work it's also very nice to do a bit of buying too!)
 Some of my latest makes. It has been in my heart to make these for many months now, and to finally stitch them has been very satisfying. The flowers are Victorian corsages and I've used an old quilt as a backing, with some beautiful old lace.


 New collage cards made with old envelopes, bits of quilt, lace, stamps, buttons.....


 Hope to see some of you at the fair on Saturday!
 Doors open at 9am for the early birds. See side bar for more details.

Hint Filmi: Lage Raho Munna Bhai



  Bu film gününüzü, akşamınızı, hangi vakitte izliyorsanız o anı güzelleştirecek bir film azizim. Kendinizi sürekli gülerken yakalayacağınız, sıcacık, aşklı, maceralı, gizemli, hiç bitmese diyeceğiniz türden bir yapım. 
(Ha? Tabi ki Bollywood dostum!..) 



 Sanjay Dutt ve Vidya Balan'lı filmin konusuna gelince... (Film yazılarım spoiler içermez, organiktir, sağlıklıdır, rahatlıkla dibine kadar okuyabilirsiniz.) 

  Adamımız Murli Hindistan'da bir çete lideri. Radyo programcısı Jhanvi'ye delice aşık oluyor, görmeden, sadece sesinden. 
Her sabah, good morningggg Mumbaiiii diyen bir ses... (Hindistan'a gidersem ben de öyle bağıracağım.) 


  Jhanvi bir yarışma düzenliyor.  Gandhi hakkındaki soruları telefonda doğru cevaplayan radyoya konuk olmaya hak kazanacak. 
  Murli çetenin yardımı ile hepsini cevaplıyor. Hal böyle olunca radyoya konuk oluyor, kızla tanışıyor, ona tarih profesörü olduğunu söylüyor ve macera başlıyor. 


 Kıza rezil olmamak için kütüphaneye kapanıyor, Gandhi'nin hayatını öğreniyor. Tabi bu arada olaylar alıp başını gidiyor. Sevdiğimiz, şaşırtan, vurucu Bollywood sürprizleri de mevcut filmde. O yüzden ayrıntıya girmiyorum. 


   Murli'nin yakın arkadaşının konuşmasına ayrıca bayıldım. Hintçe zaten gırdi gırdi karışık bir dil, adam da  hızlı konuşunca pek sevimli olmuş.

   Evettt dönelim başa... İzlemediyseniz tez elden izleyin azizim. 
Hatta kocanızla, yavuklunuzla, olmadı kankanızla izleyin, mutlu olun ve içinizde kelebekler uçuşsun!..

Holle Kadın Masalı

Grimm Kardeşler



Dul bir kadının iki kızı varmış. Biri hem güzel, hem de çalışkanmış. Öteki ise hem çirkin, hem de tembelmiş; ama kendi öz kızı olduğu için kadın bunu daha çok severmiş. Evde her işi güzel kıza gördürürmüş. Zavallı kızcağız her gün sokakta bir kuyunun başında oturup bez dokurmuş. Hem de o kadar çok çalışırmış ki, parmaklarından kan fışkırırmış.



Günün birinde iplik sardığı makara kan içinde kalmış. Bunun üzerine kız kuyuya eğilerek makarayı yıkamak istemiş. fakat makara elinden kayıp kuyuya düşmüş.



Kızcağız ağlaya ağlaya üvey annesine koşmuş. Başına gelen kazayı anlatmış. Kadın çocuğu adamakıllı azarlamış, sonra da çocuğa hiç acımadan:

- Makarayı kuyuya nasıl düşürdünse öyle alıp getireceksin. Sonra karışmam ha... diye bağırmış.



Bunun üzerine kız kuyunun başına dönmüş ama ne yapacağını bilmiyormuş. Makarayı almak için "ne olursa olsun" diye kuyuya atlamış. Atlamış ama aklı başında değilmiş. Az sonra uyandığında, kendini güzel bir çayırlıkta bulmuş.

Güneş parıldıyor, çevrede binlerce çiçek görünüyormuş. Yolda karşısına bir fırın çıkmış. Fırının içi ekmekle doluymuş. Ekmek kıza seslenmiş:



- Ne olursun beni fırından çıkar, beni fırından çıkar; yoksa yanacağım, çoktan piştim ben...

Kız fırına yaklaşmış, ekmeklerin hepsini kürekle birer birer dışarı çıkarmış. Sonra yoluna gitmiş. Karşısına bir ağaç çıkmış; ağacın üzerinde pıtrak gibi elmalar sallanıyormuş, ağaç kıza seslenmiş:



- Beni silkele, beni silkele... Biz elmalar hep olduk!..

Kız ağacı sallamış, elmalar, yağmur taneleri gibi yere dökülmüşler. Kız ağacın üzerinde hiç elma kalmayıncaya kadar silkelemiş. Elmaları bir araya toplayarak koca bir yığın yapmış, sonra yine yola koyulmuş..



Sonunda küçük bir eve varmış. Penceresinden bir kocakarı bakıyormuş. Kadının dişleri pek iriymiş. Bunları görünce kızın içine korku girmiş. Oradan kaçmak istemiş. Fakat yaşlı kadın arkasından seslenmiş:

- Sevgili çocuk, neden korkuyorsun? Gel burda kal; evin bütün işlerini güzelce yaparsan sana bir kötülüğüm dokunmaz. En çok dikkat edeceğin şey yatağımı güzel düzeltmek, iyice silkelemektir. Bunu yapınca yatağın içindeki kuş tüyleri uçar. İşte o zaman yeryüzüne kar yağar. Benim adım Holle Kadın'dır.



Kocakarı böyle tatlı tatlı konuşunca kızın içi ferahlamış; orada kalmaya karar vermiş. İçeri girerek işine başlamış. Evin her işini seve seve yapıyormuş, yatağı her zaman o kadar güçlü silkeliyormuş ki, tüyler kar parçaları gibi uçuyorlarmış. Bu yüzden kadının evinde rahat bir yaşam geçiriyor, kötü söz işitmiyor, her gün kızartmalar, kebaplar yiyormuş.

Küçük kız uzun zaman Holle Kadın'ın yanında kalmış; fakat içinde hep bir üzüntü duyuyor, bunun nedenini kendisi de bilmiyormuş. Sonunda bunun farkına varmış; yurdunu özlemişmiş. Her ne kadar buradaki yaşamı kendi evindekinden bin kat daha iyi geçiyormuşsa da, o yine evine dönmek

Sponsorlu Bağlantılar



istiyormuş. Bir gün dayanamamış, Kocakarı'ya demiş ki:



- Evimi çok göreceğim geldi. Bu ayrılık acısına dayanamıyorum. Burada, yerin altında geçen yaşamım çok iyi ama artık daha fazla kalamayacağım. Yine yukarıya dönmek istiyorum.

Holle Kadın:



- Evine dönmek isteyişin hoşuma gitti. Bugüne kadar bana çok iyi hizmet ettiğin için, seni ben kendi elimle yukarı çıkaracağım, demiş.

Kızı elinden tutmuş; büyük bir kapıya doğru götürmüş. Kapı açılmış. Kız tam kapının altına geldiği zaman güçlü bir altın yağmuru başlamış. Durduğu yerle annesinin evi arasında çok az aralık varmış. Kız evin bahçesine girdiği zaman horoz kuyunun üzerine çıkmış, ötmeye başlamış.



- Ö ö rö ö, altından küçük bayanımız yine geldi!

Kız eve girmiş, annesinin yanına gitmiş. Her yanı altınla kaplı olduğu için kendisini hem annesi, hem üvey kız kardeşi güleryüzle karşılamışlar.



Kız başına gelenleri bir bir anlatmış. Annesi, bu altınların nasıl elde edildiğini öğrenince çirkin, tembel kızına da bunları kazandırmak istemiş. bu kızını da kuyunun başına oturtarak bez dokutmaya başlamış. Makarasının kana bulanması için kız parmağına iğne batırmış. Elini dikenli çitlere vurmuş. Sonra makarayı kuyuya atmış. Arkasından da kendisi atlamış. Öbür kız gibi kendini bir çayırda bulmuş. Aynı yoldan yürümeye başlamış. Fırına vardığı zaman ekmek yine bağırmış:

- Ne olursun beni dışarı çıkar, beni dışarı çıkar, yoksa yanacağım. Çoktan piştim ben!..



Fakat tembel kız:

- Doğrusu üstümü başımı kirletmeye vaktim yok!.. demiş yoluna gitmiş. Az sonra elma ağacının yanına varmış. Ağaç seslenmiş:



- Ne olursun, beni silkele, kuzum beni silkele... Biz elmalar hep olduk!

Kız:



- Ya... çok bilmişsin... seni silkeleyim de kafama elmalar düşsün değil mi? demiş; geçip gitmiş.

Holle Kadın'ın evine vardığı zaman hiç korkmamış. Çünkü onun koca dişlerini önceden duymuşmuş. Hemen kadının hizmetine girmiş. İlk gün çok çalışmış. Holle Kadın'ın her dediğini yapmış. Kocakarının kendisine vereceği altınları düşünüyormuş. Fakat ikinci gün tembelliğe, işleri başından savmaya başlamış. Üçüncü gün bu tembellik bir kat daha artmış. Sabah bir türlü yatağından kalkmak istemiyormuş. Tembel kız Holle Kadın'ın yatağını da yapmıyormuş. Bu yüzden tüyler de uçuşmuyormuş. Çok geçmeden bu durum Holle Kadın'ı kızdırmış. Kızı işinden çıkarmış.



Tembel kız buna seviniyormuş. Altın yağmurunun yağacağını umuyormuş. Holle Kadın onu da büyük kapıya kadar götürmüş. Fakat kız kapının altına gelince altın yerine kocaman bir kazan dolusu zift başından aşağı boşalmış.

Holle Kadın:



İşte bu da senin hizmetlerinin ödülü!... demiş. Kapıyı kapamış. Tembel kız eve dönmüş. Her yanı zifte bulanıkmış. Yine kuyunun başında duran horoz kızı görünce:

- Ö ö rö ö, pasaklı küçük bayanımız yine geldi diye ötmeye başlamış. Kıza bulaşan bu zift ömrü oldukça üzerinde kalmış.

Canı Sıkılan Fil

CANI SIKILAN FİL



“ Karşı yoldan bir insan geliyor. Ama ne hızlı. Koşuyor mu? Hayır koşmuyor. Dur bakayım, bir şeye binmiş. Acaba o şeyin adı ne? Biraz hızlanıp yetişeyim şuna. “



“ Hey, insan nasılsın? “



“ İyiyim, sağ ol fil. Sen nasılsın? “



“ Ben de iyiyim. Sen neyin üstündesin şimdi? “



“ Bu mu? Bisiklet canım. İki tekerlekli bisiklet. “



“ İki tekerlekli bisiklet mi? “



“ Evet. “



“ Hayatımda ilk defa görüyorum böyle bir şey. Her neyse. Ben sana ne soracaktım ya. Hah buldum. Canım çok sıkılıyor, ne yapayım? “



“ Canın mı sıkılıyor? O zaman bisiklete bin, rahatlarsın. “



“ Bisiklete mi bineyim? Beni taşımaz ki bisiklet. “



“ Sen de taşıyanını bul. “



“ Nerden bulayım? “



“ Bul bir yerden. “



“ Bulamazsam. “



“ Bulamazsan, seni taşıyacak kocaman bir bisiklet yap. İşim acele, haydi, bana müsaade. “



Adam bisikletle giderken, fil de, koşar adım ters yöne gitmeye başladı. Ama fil arada bir durup adamın arkasından baktı. Düşündü.



“ İnsana canım sıkılıyor dedim, bisiklete bin dedi. Rahatlarmışım. Acaba canı sıkıldığı

Sponsorlu Bağlantılar



için mi bisiklete biniyor? Tüh, keşke sorsaydım. Şuna bak, ne hızlı gidiyor. Sahi iki tekerleğin üstünde nasıl dengede duruyor, düşmüyor, hayret! ”



Fil bisikletli adama yetişti:



“ Şey, canın sıkıldığı için mi bisiklete biniyorsun? “



“ Peşimden geleceğini anlamıştım. Sen çok meraklı bir filsin. Evet, canım sıkıldı, şöyle bir tur atayım dedim. Bisiklete binmek can sıkıntısına iyi gelir. Sana boşuna mı öğüt verdim? “



“ Peki, iki tekerleğin üstünde nasıl dengede duruyorsun? “



“ Alışkanlık meselesi. Bine-ine alışıyor insan. Öğrenirken biraz zorlandım ama sonra alıştım. Şimdi basit geliyor. “



“ Ben de alışabilir miyim dersin bisiklete binmeye? “



“ Sen önce bir bisiklet sahibi ol, daha sonra bana o soruyu sor. “



“ Bisiklet su üstünde gider mi? “



“ Hayır, ne üstünde, ne altında gitmez. “



“ Uçar mı? “



“ Hayır uçmaz. “



“ O zaman ne yapar? “



“ Kaçar. “



“ Nasıl? “



“ İşte bak böyle. Sakın peşimden gelme.”



Bisikletli adam, hızını artırıp uzaklaşıp giderken, fil, adamın arkasından bakakaldı.





SON

İki Pamuk Nine Masalı

Üç katlı ahşap ev sokağın tam köşesindeydi. Gelip geçerken pencerenin birinde hep bir beyaz baş görürdüm. Bu beyaz baş dediğim, saçları kırlaşmış kadın başıydı. Bazen beyaz başlar ikileşirdi. Onlar herhalde seksenlik vardır diye düşünürdüm.



Yıl 1945. Hakkı Paşa, paşa olup da Bursa’ya tayini çıkınca, üç katlı bir konak yaptırmış. Kızları Neveser ve Kevser o zamanlar birer genç kız, birer huri. Kızların güzelliği Bursa’yı aydınlatsın diye, Hakkı Paşa yalının 40 odasında 40’ar lamba yaktırırmış geceleri. Ne genç subaylar, ne genç hakimler istemişler Hakkı Paşa’dan kızlarını da kızlar, onun kaşı kalın, şunun gözü büyük, bunun boyu kısa diye evlenme tekliflerini kabul

Sponsorlu Bağlantılar



etmemişler.



Kızların yaşı 30’u geçmiş, Hakkı Paşa öbür dünyaya göç etmiş, kalmışlar kızlar analarıyla birlikte paşa babalarının emekli maaşına. 40 odada yanan 40’ar lamba eder 1600 lambanın çoğu sönmüş. 40 odada 40 lamba yani her odada yanan bir lamba kalmış. Kızların yaşı 40’ı geçince, anaları vefat edince, kızlar şimdi oturdukları o tek odada tek lamba yakar olmuşlar. Geçen yıllar kızları yaşlandırmış, saçlarını kırlaştırmış, birbirleriyle hep eski günleri anar hale getirmiş. Şimdiye kadar hep iyilik düşünen, kimsenin kalbini kırmayan iki pamuk nine. Sizlerin hikâyesi dilden dile, gönülden gönüle dolaşacak. Bunu istemiyor muydunuz?



Yazan: Serdar Yıldırım

Gezgin Şehmuz İle Fakir Padişah Masalı

Gezgin Şehmuz geze geze yoklar, yoksulluklar ülkesine varmış. Gezdikçe, insanların nasıl bu kadar yoksul olduklarına şaşırıp kalmış. Giydikleri elbiseler eski, yamalı, yırtık pırtıkmış. Ayaklarında ise, birer tahta çarık, yalınayak dolaşanlar bile varmış. Köyler, kasabalar ve şehirlerdeki evler tek katlı, ahşap yapılarmış. Tarlalar, bağlar, bahçeler belirli yerlerde bulunuyor, fakat ülkenin genişliğine oranla az yer kaplıyormuş. Başkente gitmiş. Padişahın sarayının nerede olduğunu sormuş. İlerde, ağaçlar arasında demişler. Ağaçlığın kenarında atından inmiş.Ağaçların arasından yürümüş, sonunda yolu geniş bir düzlüğe çıkmış. Bakınmış ortada iki katlı ahşap bir evden başka bina görememiş. Ahşap binanın çevresinde beş altı kişi, ellerinde kazmalarla toprağı kazıyorlar, ekim - dikim işiyle uğraşıyorlarmış. Yanlarına yaklaşmış:



“ Kusura kalmayın ağalar, sarayı burada diye tarif ettiler. Acaba yanlış mı geldim? “ diye sormuş.



“ Doğru gelmişsin, beyim!..Bizim padişahın sarayı işte burası. “ demiş köylülerden birisi ve eliyle iki katlı ahşap yapıyı işaret etmiş.



Gezgin Şehmuz, iliklerine kadar titrediğini hissetmiş. Koca bir ülkenin padişahı, nasıl olur da bu eski binada hüküm sürer?..Aklına, hayallerine sığdıramamış. Başı dönmüş, bakışları bulanmış, olduğu yere çöküvermiş. Az biraz dinlendikten sonra, başını elleri arasına almış, düşünceye dalmış. ‘ Vah bana, vahlar bana. Nasıl oldu da düşünemedim? Onca yoksulluk varken, bu yoksulluğu yöneten padişahın da yoksul olacağını, fakir padişah olacağını. Çok yerler gördüm, çok insanlar tanıdım. Demek ki, tecrübe de bazı durumlarda pek işe yaramazmış.Neyse, kalk bakalım, Şehmuz.Gidelim, görelim şu fakir padişahı, yoksulluğunun derecesini ölçelim. ‘ Etrafında toplananlara:



“ Yok bir şeyim.Yorgunluktan herhalde başım döndü. Padişahınızla görüşmek isterim.Gezgin Şehmuz geldi deyin kendisine.“ demiş.Oradakiler, sevinçle birbirlerine bakınmışlar.İçlerinden birisi dönmüş. Koşarak, padişaha haber vermeye gitmiş.



Gezgin Şehmuz, biraz sonra padişahın odasına girmiş. Orta yaşlı padişah, kendisini ayakta karşılamış, gülerek:



“ Hoş geldin!..Sefalar getirdin. Demek Gezgin Şehmuz sensin. Yıllardır hakkında anlatılanları can kulağıyla dinlerim.Gittiğin yerlere hareket, bereket getirirmişsin.Bilgine,sözüne,sohbetine doyulmazmış. Ben seni daha yaşlı zannederdim; pek gençmişsin. “



“ Hoş bulduk, padişah hazretleri. Hakkın ihsanları üzerinize olsun efendim. On beş yaşlarında ilk gezilerimize başladık, bir o kadarı da, yollarda geçti. Yıllar yollarda kaçar, yollarda yılları kovalar dururum. Gezerim, dolaşırım, sorarım, öğrenirim. Öğrendiklerimi, bilmeyenlere öğretirim. Bilgiyi bilen yerlerden, bilgiyi bilmeyen yerlere bilgi taşırım. Benim yaptığıma bir nevi bilgi hamallığı denebilir. “



“ Doğru dersin Şehmuz, öğretenin olmadığı yerde bilginin varlığı bilinmiyor, hiçbir şey de öğrenilemiyor. Neyse, yorgunsundur. Buyur, geç otur şöyle, rahatına bak..” diyerek padişah,

Şehmuz’a tahta bir sandalye uzatmış, kendisi de başka bir sandalyeye oturmuş.



“ Şehmuz, sanırım buraya gelene kadar ülkemin birçok kasabasını, köyünü görmüşsündür. Halkımın çok yoksul oluşu, şehirlerde tüccar bulunmayışı, toprakların büyük kısmının verimsiz oluşu mutlaka dikkatini çekmiştir. Yabancı ülke tüccarları gelmezler benim ülkeme. Mal getirseler kime satacaklar? Halkım kendi karnını doyuramazken elbise mi, ayakkabı mı

düşünecek. O boş gördüğün topraklarda çok denemeler yaptık, her türlü ürünü yetiştirmeyi denedik. Sonuç sıfır…”



“ Değerli padişahım. Arazilerinizin büyük kısmı killi toprak tabir edilen cinsten.Killi topraklar geçirimsiz topraklardır. Bu toprağa dikilen nebatların kökleri hava ile temas edemez. Yağan yağmur suları bitkinin köklerine ulaşamaz. Hava ve su olmayınca da bitkiler yaşayamaz. Ülkeniz topraklarının verimli olan küçük bir bölümü kumlu topraklardır. Kumlu topraklar, bazı

Sponsorlu Bağlantılar



sebze ve meyvelerin yetişmesine elverişlidir. Fakat, kum oranı biraz fazlacadır. Uygun yerlerde killi toprakları kumlu topraklarla karıştıralım. Bu karışım gübre ile desteklenirse humuslu toprak oluşur. Humuslu topraklar verimli topraklardır. Bol ürün elde edilir. Ayrıca suni göletler yapılırsa, buralarda balık nesli çoğaltılabilir. Ülke insanlarının et ve protein ihtiyacı karşılanabilir. Zamanla ihtiyaç fazlası ürünler ve balıklar komşu ülkelere satılıp para bile kazanılabilir. “



Gezgin Şehmuz’un anlattıklarını dikkatle dinleyen padişah:



“Aman be Şehmuz,yeter ki kendimizi doyuralım, para kazanması eksik kalsın.Duymadığımız, bilmediğimiz nice şeyler söylersin. Ağzından bal akar. Demek ziraat işlerinde böylesine metotlar geliştirilmiş. İki yarımın toplamı bir değil, dört edermiş, beş edermiş demek ki. Hiç vakit kaybetmeye gelmez. Şehirlerden, kasabalardan, köylerden temsilciler gelsin. Burada yapmaları gerekenleri öğrensinler. Öğrendiklerini gittikleri yerlerde öğretsinler. Şu andan itibaren ülkemde genel tarım seferberliğini başlatıyorum. “ demiş.



Ekim-dikim işlerinin başladığı günlerde, Gezgin Şehmuz’un gelişi, fakir ülke için büyük bir şans olmuş. Herkes, Gezgin Şehmuz’un anlattıklarını can kulağı ile dinlemiş. Bilenler, bilmeyenlere anlatmış. Günlerce, haftalarca arabalarla kumlu toprak taşınmış. Yumuşak bir toprak çeşidi olan killi toprakla karıştırılmış. Hazırlanan tarlalar sürülmüş, gübrelenmiş, tohumlar atılmış. Su kanalları açılmış. Tarlalar sulanmış. Sonbahar yağmurları toprağın sulanma işine kesin çözüm getirmiş. Ekim-dikim işleri bittikten sonra uygun yerlerde suni göletler hazırlanmış. Buralarda balık yetiştirilmeye başlanmış. Aradan zaman geçmiş. Ülkenin birçok yerinde başaklar boy atmaya, sebzeler olgunlaşmaya başlamış. Herkes, sevinç içindeymiş. Sebzeler ve meyveler toplanmış. Ambarlar ürünle dolmuş. Büyük ve küçükbaş hayvanlar çayırlarda, çimenlerde otlamışlar. Eskiden, zayıflıktan kemikleri sayılacak halde olan hayvanlar gelişmişler, semizleşmişler.



Ertesi yıl, tarım yapılan topraklar daha da genişletilmiş. Tarlalara yeni tarlalar katılmış. Kendilerine yetecek kadar yiyecek yiyen fakir ülkenin insanları daha bir hırsla, azimle işlerine sarılmışlar. Çok çalışmışlar. Hasat mevsiminden sonra ürün fazlasını elbise, ayakkabı, kumaş, ev eşyası gibi acil ihtiyaçlar karşılığında komşu ülkelerle takas etmişler. Önceleri bu ülkenin adını bile anmayan yabancı tüccarlar gelir, gider olmuşlar. Ticaret gelişmeye başlamış.



Daha ertesi yıl ürün bol olmuş. Elbise, ayakkabı gibi ihtiyaçlarını karşılayan halk, ürünlerini parayla satmışlar. Eski ahşap evler yıkılıp, yerine taştan, tuğladan, sağlam, iki üç katlı evler yaptırmaya başlamışlar. Padişah ise, iki katlı ahşap sarayının tam karşısına büyük bir saray yaptırmış. Bu saraya taşınmış. Eski saray Gezgin Şehmuz’un ricası üzerine yıktırılmamış. Kapısına büyükçe bir levha asılmış. Levhaya Gezgin Şehmuz’un şu sözleri yazılmış.



“ Yok vardır. Var yoktadır. Önemli olan, yoktan varı ayırıp çekip almaktır. Yok bir tanedir. Bir yok, iki yok olmaz. Var yoktan ayrılırsa çoğalır: İki olur, üç olur, beş olur…Yok varın gelişmesini önler, hapseder. Var yokun yokluğunda var olur, varlık olur. “



Gezgin Şehmuz, üç yıldır bu ülkede olduğunu, ülkede yaşayan insanlara biraz olsun yardımcı olabildiyse kendisini bahtiyar ve mutlu hissedeceğini; öğrenme, inceleme, araştırma ile çıkar gözetmeksizin çok çalışmanın toplumları kalkındıracağını söyleyerek, padişahtan gitmek için izin istemiş. Padişah ve halk, her şeylerini borçlu oldukları, yoksulluğu yok eden bu değerli adamın kalması için fazla ısrar etmemişler. Biliyorlardı ki , O, bir gezgindir. Yardıma, öğrenmeye ihtiyaçları olan başkaları da bulunabilir. Gezgin Şehmuz padişah ile vedalaşıp saraydan ayrıldıktan sonra, padişah gözyaşlarını tutamamış. Evet…Bir padişah ağlıyormuş.



Yazan: Serdar Yıldırım

Ak Benekli Masalı

Çoban Ali her gün erkenden kalkar, koyunlarını otlatmaya giderdi. O sabah da şafak sökmeden uyandı. Yatağının içinde iyice gerindi, uzun uzun esnedi. Kuzu postundan yapılmış tüylü yeleğini giydi. Alelacele yalınayak kulübesinden dışarı çıktı. Ağılın kapısını açtı. Sopasıyla birer birer hepsinin kuyruğundan dürttü.



- Hadi bakalım tembeller! Düşün yola!



Koyunlar, kuzular Ali'yi görünce sevindiler, meleştiler. Ak benekli olanı Ali'nin kucağına atladı, yanaklarını yalamaya başladı.



Ali Ak Benekli'yi çok şımartmıştı. Ak Benekli doğduktan iki gün sonra ayağını taşa çarpmış, yaralanmıştı. Zavallı pek minik olduğu için bir türlü iyileşememişti. Ali gece gündüz onun yanından ayrılmamış, aşağı köyde oturan Senem Nine'nin otlardan yaptığı merhemleri süre süre iyi etmişti Ak Benekli'yi. İşte o gün bu gündür Ak Benekli'yi diğerlerinden bir başka tutar, bir başka severdi Çoban Ali.



Düştüler yola.



Çoban Ali Ak Benekli kucağında, elinde sopa , arkada diğerleri çıngırak sesleriyle kah koştular, kah durdular. Dere boyuna geldiler.



Güneş yükseldi; parladı.



Çoban Ali “Ah bir ağaç olsaydı sırtımı yaslayacak, gölgesinde serinleyecek! " dedi. Böyle derken Ak Benekli'yi kucağından indirdi. Cebinden kavalını çıkarıp başladı çalmaya. Yere, kuru toprağa çömelmiş, çalıyor da çalıyordu Çoban Ali yanık yanık.



Dere boyunda az ilerde Senem Nine'nin kulübesi vardı. Kimsesizdi zavallı kadıncağız. Bir zamanlar Çoban Ali kadar bir torunu olduğunu söylerler köylüler. Kimse bilmez Senem Nine'nin torununa ne olduğunu.



Kimi "Öldü; öldü. Ben biliyorum", kimi de "Kayboldu; kaybolmuş galiba." der, ama kimse sormaya cesaret edemez Nine'ye.



Bir gün biri soracak olmuş; Nineciğin gözlerinden seller gibi yaşlar akmış akmış da hiçbir şey söylememiş.



Yalnız Çoban Ali onun “Ah onlar gelmeden her şey ne kadar güzeldi! Herkes ne kadar mutluydu!" dediğini duymuştu çoğu kez.



"Kimler nine? Kimler geldi buraya?" diyecek olsa Çoban Ali, “Hiç, hiç kimse. Sen bana bakma oğulcuğum. Kendi kendine konuşan bir ihtiyarım işte ben " der, geçiştirirdi Senem Nine.



Çoban Ali bir yandan kavalını çaldı, bir yandan bunları geçirdi aklından. "Zavallı Senem Nine!" diye mırıldandı.



Ak Benekli Çoban Ali'nin üzüldüğünü anladı. Yanına gelip başını onun dizlerine dayadı. Çoban Ali sevdi, okşadı Ak Benekli'yi.



Güneş iyice yükseldi. Öğle oldu. Çoban Ali'nin karnı acıktı. Yerinden doğruldu. İki elinin işaret parmaklarını ağzına götürdü, keskin bir ıslık çaldı. Bunun üzerine bütün koyunlar toplaştılar, meleştiler. Çıngırak sesleri birbirine karıştı.



Senem Nine kulübesinden çıktı. Elini salladı.



- Çoban Ali; gel; taze çörek yaptım.



Çoban Ali sevincinden iki kez takla attı.



- Yaşşaa nineciğim!



Nine iki büklüm, Çoban Ali'ye hizmet ediyordu. Çörekler getirdi, ayran yaptı.



Ali ağzını çöreklerle doldurdu. Ak Benekli'yi de yanına çağırdı.



Senem Nine onların karşısına geçti, oturdu. Gözlerinden iki damla yaş aktı.



- Hey Çoban Ali! Oğulcuğum. Torunum da yaşasaydı, senin kadar olacaktı. Ah onlar gelmeseydi, o adamlar! Her şey ne güzeldi!



Çoban Ali yerinden ok gibi fırladı:



- Söyle nineciğim. Söyle, kimler geldi? Hangi adamlar? Ne olur anlat nine! Torununa ne oldu?



Ali böyle haykırırken Senem Nine'nin dizlerine kapanmış, sımsıkı onun ellerinden tutuyordu.



Senem Nine ağlıyor, bir yandan da Çoban Ali'nin saçlarını okşuyordu.



- Peki Çoban Ali. Anlatacağım oğulcuğum.



Ali ninenin yanına çöktü. Ak Benekli sanki olağanüstü bir şeyler olduğunu anlamış gibi bir nineye, bir Çoban Ali'ye bakıyordu. Çoban Ali Ak Benekli'yi çekti, kucağına oturttu.



Nine bir eliyle gözyaşlarını sildi. Başını kaldırdı. Dere boyunun iki yanını gözleriyle uzun uzun taradı.



- Çoban Ali, şuraları görüyor musun?



İşaret parmağıyla ta uzakları gösterdi. Yine devam etti:



- İşte buraları bir zamanlar yemyeşil ormandı. Çamı, kavağı, meşesi; ne ağaçlardı onlar! Dallarında cıvıl cıvıl kuşlar öterdi... Gölgelerinde köylüler serinlerdi. Mis gibi havasını ciğerlerimize doldururduk. Kuraklık nedir bilmezdik. Bereketli yağmurlar yağardı hep. Kışın kar yağıp da ilkbaharda erimeye başlayınca dere dolup taşardı. Ama o güzelim ağaçlar bizleri selden korurdu.



Çoban Ali merakla sordu:



- Eee nineciğim, ne oldu o güzelim ağaçlara?



Senem Nine hırsla kalktı. Bir elini yukarı kaldırıp yumruğunu sıktı:



- Onlar geldiler, o baltalı adamlar

Sponsorlu Bağlantılar



Çoban Ali. Yıktılar, devirdiler ağaçlarımızı. Söktüler köklerinden. Sanki canlarımızı da aldılar gittiler. O gün bu gündür bu toprak çorak, bu toprak kurak...



Çoban Ali yine sordu :



- Torununa ne oldu nine?



Senem Nine yine çöktü yere. Başını iki yana salladı. Kısık bir sesle:



- O kış çok kar yağdı Ali buralara, dedi. İlkbahar geldi. Dağlardaki tepelerdeki karlar başladı erimeye. Bu dere doldukça doldu. Doldu da taştı. Sel bastı her yeri. İşte benim minik torunumu da o sel aldı gitti... Gidiş o gidiş...



Çoban Ali'nin gözleri kocaman açılmış, rengi sapsarı olmuştu. Sanki bir şeylerden korumak istiyormuş gibi Ak Benekli'yi sımsıkı sardı, göğsüne bastırdı. Göz pınarlarından damla damla yaşlar yanaklarına süzülüyordu. "Nineciğim, zavallı nineciğim benim!" dedi.



Senem Nine çocuğu üzdüğünü anlayıp gülümsemeye çalıştı. "Hadi Çoban Ali, kalk. Derle toparla sürünü. Seni üzdüm oğulcuğum." dedi.



Çoban Ali bugünden sonra Senem Nine'nin anlattıklarını hiç unutmadı. Günler, geceler boyu hep düşündü durdu.



Yaz bitti; sonbahar geçti; kış geldi. Lapa lapa kar yağdı. Öyle yağdı ki Çoban Ali günlerce sürüsünü çıkarıp otlatamadı. Yalnızca Ak Benekli'yi yanından hiç ayırmadı.



Bazı geceler Çoban Ali neşelenir, ocağın karşısına geçer, kavalını çalardı. Ak Benekli o zaman zıplar da zıplar, onun neşesine katılırdı. Ali'nin canı bir şeye sıkılacak olsa Ak Benekli de hüzünlenirdi. Böyle kuvvetli bir dostluk vardı aralarında.



Günler, geceler geçti. İlkbahar geldi. Çoban Ali sevindi. Ak Benekli zıplayıp dans etmeye başladı. Sürü indi dere boyuna. Meleştiler, otladılar. Senem Nine onları gördü; seslendi :



- Çoban Ali... Gel, çörek yaptım.



Sarıldılar, nineyle öpüştüler.



Nine "Ak Benekli görmeyeli ne kadar büyümüş! dedi.



Güneş parlıyor, karları eritiyordu. Dere coştukça coşuyordu.



Ertesi gün Çoban Ali yine sürüsünü otlatıyordu. Öğle vakti yaklaştı. Senem Nine'nin kulübesinin kapısı hala açılmamıştı.



Çoban Ali merakla koştu. Kapıyı çaldı.



- Nine; benim. Çoban Ali. Aç kapıyı.



Biraz sonra nine kapıyı açtı. Yüzü solgun, sapsarıydı. Gözlerinde korku vardı.



- Ne oldu nineciğim, hasta mısın?



Nine Çoban Ali'nin üzerinden dereye doğru baktı. "Korkuyorum Çoban Ali; korkuyorum!" dedi.



- Neden nine?



- Dere hoşuma gitmiyor. Taşacak gibi. Yine felaket getirecek gibi.



Çoban Ali geriye döndü. Dere gürültülü sesler çıkarıyor, taştıkça taşıyordu. Korkuyla yanına baktı. Ak Benekli yoktu. Koşarak sürünün yanına geldi. "Ak Benekli neredesin? " diye bağırdı.



Zavallı hayvanlar derenin sesinden ürkmüşler, taşan sulardan korunmak için bir oraya bir buraya kaçışıyorlardı.



Çoban Ali yine seslendi: Ak Benekli ! Ak Benekli!



Kavalını çıkardı, çaldı Ak Benekli duyar da gelir diye. Ama ne gelen vardı ne giden. Zaten suyun sesi yükselmiş, hiçbir şey duyulmaz olmuştu.



Senem Nine de kulübesinden çıktı; Ali'nin yanına geldi. "Çoban Ali, durma buralarda. Kaç, sürünü kurtar. Sel başladı " diyordu. Bir yandan da “Ah yine o felaket!" diye ağlıyordu.



Çoban Ali durmadı, koştu. Dere boyu sulara bata çıka koştu. Hem koşuyor hem sesleniyordu:



- Ak Benekli, Ak Benekli! Ak Benekli!



O da sulara daldı. Kayboldu gitti ta ki aşağı köylüler onu bulup kurtarana dek.



Ak Benekli'yi sel alıp götürmüştü. O günden sonra Çoban Ali'nin yüzü hiç gülmedi. Her gün dere boyuna inip "Ak Benekli! Ak Benekli!" diye ağladı.



Yaz geldi, sular çekildi. Çoban Ali yine dere boyuna inmiş ağlıyordu.



- Ak Benekli nerdesin?



Omuzuna biri dokundu. Çoban Ali sıçradı, döndü. Senem Nine'yi gördü.



Senem Nine "Yas tutmayı bırak Çoban Ali. Ağlamakla Ak Benekli'yi geri getiremezsin " dedi.



"Ne yapabilirim nine ?" diye ağlamaya devam etti çocuk.



- Çok şeyler yapabilirsin. Çok şeyler yapabiliriz Çoban Ali, diye bağırdı nine. Ağaç dikeriz, yeniden ağaçlandırırız buraları. Yemyeşil orman olur zamanla. Eskisi gibi cıvıl cıvıl kuşlar öter dallarında o güzelim ağaçların. Ötmez mi Çoban Ali?



Çoban Ali kalktı.



Gözyaşlarını siliyor, bağırıyordu . "Öter nineciğim, öter nineciğim " diyordu.



Şimdi aradan uzun yıllar geçti. Dere boyu yine eskisi gibi ağaçlık, yemyeşil orman oldu. Kuşlar cıvıl cıvıl. Havası mis gibi.



Kimin yolu düşerse, gitsin baksın. Çoban Ali ile Senem Nine'nin kulübesi hâlâ orada duruyor.



Hatta bazıları Ak Benekli'nin de meleyişini duyar gibi olduklarını söylüyorlar.

Maymun Peri Masalı

Bir varmış bir yokmuş, evvel zaman içinde kalbur saman içinde güzel birinde, bir padişah yaşarmış üç erkek evladıyla birlikte. Evlatları büyümüş, yakışıklı birer delikanlı olmuş yıllar geçince. Derken, padişah oğullarının mürüvvetini görmek istemiş:



“-Hadi evlatlar, buyrun evlenin” demiş. Demiş de, üç delikanlı, evlenecek kız görememiş çevrelerinde.



“-Hani padişah babamız, kısmetimiz nerede?” diye sormuşlar, evlenecek kimsecikler bulamayacakları endişesiyle. Padişah bu, bütün düğümleri çözmek onun görevi. Düşünmüş nerede, nasıl bulabilir evlatlarının kısmetini. Sonunda karar vermiş, üçünü de çağırtmış yanına. Birer ok ile yay uzatmış onlara:



“-Atın bu okları. Okunuz kimin avlusuna düşerse, size o adamın kızını alacağım” demiş. Delikanlılar arasında bir heyecan rüzgarı esmiş. Ama delikanlı değiller mi? Yayı gererken elleri titrer mi?…Titrememiş tabii.



İlk atışı büyük oğlan yapmış. Oku bir atmış, pir atmış. Ok gitmiş gitmiş, vezirin evinin avlusuna düşmüş.Padişah hemen vezire adamlarını göndermiş, kızını istetmiş. Vezirin kızı pek güzelmiş.Güzel olduğu kadar elinden iş de gelirmiş. Kırk gün kırk gece süren düğün dernek ile büyük oğlan ile vezirin kızı, mutlu mesut dünya evine girmiş.



Derken sıra ortanca oğlana gelmiş.Ortanca oğlan da okunu atmış. Ok yaydan bir fırlamış, kaşla göz arasında vekilin evinin avlusunu boylamış. Padişah hemen oraya da adamlarını salmış. Vekilin kızı da alınmış. Vekilin kızı da vezirin kızını aratmıyormuş hani. O kapkara ceylan bakışlı gözleri, o kapkara kıvrım kıvrım zülüfleri. Bir bakan bir daha dönüp bakar, bakışları çok can yakarmış. Kırk gün kırk gece düğün dernek,ortanca oğlan ve vekilin kızı için de yapılmış, düğünün güzelliği de dillerde yankılanmış.



Sonunda sıra küçük oğlana gelmiş. Küçük oğlan almış okunu, şöyle güzelce germiş yayını. Gerilen yayı değil, gönül teliymiş sanki.Tam bırakacak, oku, kaçıp kısmetini bulacak, güneş bulutların arasından başını uzatmış, küçük oğlanın gözünü almış. Oğlan bir an ne olduğunu anlamamış, gözleri kamaşmış, tam o sırada ok yaydan kurtulmuş, almış başını, taa ormana doğru fırlamış. Sonra ağaçların arasına düşmüş kalmış. Küçük oğlan hemen ormana koşmuş, okunu bir maymunun elinde bulmuş. Maymun bir yandan oku kemiriyor, bir yandan da küçük oğlana gülümsüyormuş.



Tam o sırada büyük ve ortanca oğlanlar gelmişler kardeşlerinin peşi sıra. Bir maymun görüverince karşılarında,

Sponsorlu Bağlantılar



gülmeye başlamışlar. Bu maymun senin kısmetin, bu maymunla evlenmek zorundasın diye, kardeşlerini maymunla evlenmek zorunda bırakmışlar. Küçük oğlan kimselere gösterememiş eşini. Ormanda maymunla birlikte yaşamaya başlamış. Ama ağabeyleri rahat durmamış:



“-Babamız evinize gelmek istiyor” diye küçük oğlanı kandırmış. Bunu duyan küçük oğlan, karısı maymunun yanına varmış:



“-Babam evimize gelmek istiyormuş, ne yapacağız?” diye dert yanmış. Maymun hiç telaşlanmamış:



“-Babana, istediğin adamlarını al ve filan dağa git de” demiş. Padişah, söylenen dağa gitmiş. Beraberinde adamlarını da getirmiş.Bir de bakmışlar dağda, her birinin atı için bir altın kazık çakılı. Yemek vakti sofra ise, kurulabilecek bütün sofralardan farklı. Yemekler altın tabaklarda, altın çatallar kaşıklar yanlarında. Böyle yemek yemek pek de keyifliymiş ya, yemek bittikten sonra da herkesin yediği tabak, atını bağladığı kazık kendine kalınca keyifler katlanmış, ağabeyler şaşırmış.



“-O zaman” demişler “babamızın, eşlerimizi de çağırmasını isteyelim. Maymun geldiğinde biraz gülelim.”



Gerçekten de çok geçmemiş, padişah oğullarını eşleriyle birlikte saraya davet etmiş. Küçük oğlanın paçaları tutuşmuş bu davet karşısında. Yine soluğu almış maymun karısının yanında:



“-Şimdi ne yapacağız, babam çağırıyor” demiş. Maymun sonunda beklediği gün geldiği için heyecanlı ama görünüşte oldukça soğukkanlı, kocasının , misafir ağırladıkları dağa çıkıp “Gülnar” diye bağırmasını istemiş. Küçük oğlan, denileni yapmış;



“-Gülnaar” diye bağırmış. Karşısına öyle bir peri çıkmış ki, dayanamamış, bayılmış. Bir süre sonra ayılınca peri:



“-Ben senin karın Gülnar’ım” deyip postunu oğlana vermiş sonra devam etmiş: “Yıllardır bu postu çıkarmak için senin gibi bir şehzade ile evlenmeyi ve padişahın sarayına davet edilmeyi bekliyordum. Hadi gidelim. Ama bu postuma sahip ol. Onu sakın çaldırma. Çaldırırsan beni bulamazsın.” demiş.



Saraya gitmişler, Padişah’ın huzuruna gelmişler. Padişah, ağabey, ağabeylerinin karıları, görüverince küçük oğlanın eşsiz benzersiz karısını, düşüp bayılmışlar. Ayıldıklarında, yeyip içip eğlenmişler.



Karısının postunu sıkı sıkı saklayan küçük oğlan ile eşsiz benzersiz güzellikteki maymun perinin kırk gün kırk gece süren düğünleri yapılmış. Onlar ermiş muradına biz çıkalım kerevetine.



Gökten üç elma düştü biri bana, biri sana, biri kısmetine inananlara.

Ramazan ayında yapılacak ibadetler nelerdir?





Ey oruç tut beni 


 Kime ait bir söz bilemiyorum çok beğendim ama düşününce sen kendini tutmadıktan sonra oruç nasıl tutsun seni:)

 Velhasıl şükür kavuşturana on bir ayın sultanı geliyor akşama tık tık yapacak kapımıza, aç durarak  lütuf etmiyoruz bunu herkes bilmeli ramazan gelince insanlara selam vermeye korkar oluyoruz etrafımızda sinir küpü, laf söylesen seni parçalayacak insanlar görmek istemiyoruz, orucu nefsimizi, midemizi ,gözümüzü aç bırakarak  bunlardan mahrum insanları anlayabilmek adına farz olduğu için tutuyoruz . 
Arkadaşım sigara içiyor, ben sigara içemeyeceğim bir ay, laf söylemeyin çarparım diyor bir başkası   ben tutamıyorum hastayım   sevap onun, karşısındada yerim   keyfimede bakarım  o sevaba girecek diye  ben niye hayatımdan ödün vereyim diyor.
 Herkesin inancı   kendine daha sabah çok kırıldım başı açıklar, başı kapalılar diye ayırım yapılıyor çok acı yolda yürürken iç camaşırın var mı ne renk diye soruluyor mu?  sorulmuyor baş örtüde öyle  tek farkı dışarıda olması  herkesin görmesi,  iç çamaşırı nasıl sizin vücudunuzu derleyip topluyorsa baş örtüde saçınızı başınızı topluyor   iç çamaşırı nasıl sizi  bir çok  şeyden koruyorsa , güneşten , kötü bakıştan, bizi hayvanla ayıran  şeydir giyim
 ( artık hayvanlarıda giydiriyorlar töbe yarabbi:)
 Nedir bu hırs nedir bu kavga  yapamadığın ibadetler için esef (üzüntü,kaygı,tasa,pişmanlık)duyacağına  bunu ama yanlış ama doğru yapmaya çalışana sen niye sataşıyorsun   nefsin askermi topluyor savaşa.
 Baş örtüsü farzdır ya amel ya nefs onlarıda unutmamak lazım  ama her  sarığı olan derviş  her sakalı olan  hoca değildir her açık saçık gezende kötü yolda değildir belki aklı o kadar eriyor . hemen anında herkes  takvaya erecek diye bir şey yok.

 Adamın biri  her  namaz vakti camiye gider, hoca okudukça o ağlarmış hele vaaz verilen günlerde adamcağızın göz yaşları iki sıralı akarmış. Hoca efendi bunu hanımına anlatmış demişki bu adamcağız  ne düşünüyor hangi mübarek zaatlar görünüyor da böyle ağlıyor acaba . Hanımı e efendi sor demiş   ertesi gün  yine aynı manzara  adamcağız per perişan ağlıyor  hoca namaz ,vaaz  bittikten sonra herkes kalkınca adama sen dur efendi diyor günlerdir dikkatimi çekiyorsun ben anlatıyorum sen ağlıyorsun hayırdır inşAllah. adamcağız başlıyor anlatmaya  aman hoca efendim sormayınız benim bir keçim vardı  onu yavru iken aldım büyüttüm besledim beni o kadar severdi ki   onsuz yemek yemem uyumazdım aman gelin görün ki onu kurt kaptı 
hoca dahada meraklanır eee
 e-si işte hoca efendi siz böyle anlatırken başınızı eğip kaldırdıkça  sakalınız sallanıyor ya işte benim rahmetlik keçim geliyor hep gözümün önüne sakalın onun sakalına o kadar çok benziyor ki...
 hoca şaşkın bre deyyuz kaybol hemen buradan der:)

 Yani vesselam efendim kimsenin içini bilemeyiz  ibadetten herkesin anlayışı farklıdır  başkalarının hayatını dile getirmekte gıybettir doğru söyledim diye  sevinmeyin boşuna  hem kalp kırıp hem gıybet yapmış oluruz. 
Ben bu yıl üç ayları tutmaya niyetlenmiştim Allah'ın izniyle akşama üçüncü ayımın ilk gecesi çok heyecanlıyım yapamam sanıyordum,  yaparmış insan yaşadığım zorluklarda oldu elbet bilahare anlatırım isterseniz tabi:) kim görmezse Ramazanı tebrikleyecektim bir baktımki yazı almış başını gitmiş:)
 neyse daha fazla uzatıp sizide yormayayım. Hayırlı Ramazanlar, orucumuz mübarek olsun  oruç sizi tutamaz siz nefsinize hakim olmadıkça  Allah korkusu , ölüm korkusu tutamıyorken...
Aklınızda olsun:)))




 Dualarıma aminim olur musun?



Rengârenk Çiçekler



Bu çiçekleri sana topladım: 

  Hayırlısıyla evleneydim de her akşam elinde çiçekle geleydi kocam diyen hülyalı kız, (Öyle bir dünya yok bacım. Ya varsa? Var mı ki? Kaldırın şu dizileri, kafamız karışıyor...) 

  Allah iyiliğini versin gene de anca maydanoz, ıspanak alır bizimki diyen romantik kadın, (Şükret de bir ıspanaklı börek yap adama...)

 Aşkitosundan yerli yersiz çiçek alan sevgi pıtırcığı hatun, (Tadını çıkar diyeceğim de erken tüketmişsiniz gı...) 

   Ben hiiiiç öyle şeyler beklemem, huzur olsun yeter ki diyen % 85'lik dilim, (Huzur+Çiçek daha eyi olma mı?..) 

    Ya hu iki gül için erkek egemen toplumun ekmeğine yağ sürmem, çiçeği de ben alırım, ekmeği de yağı da diyen feminist abla, (Doğrusun bacım lakin çiçek de aşkla güzel. Neyse sustum kızma...)

 Hulâsa-i kelam bu çiçekleri size, bize, hepimize topladım ❤ 




















Sevdiklerinize bir iyilik yapın, sayfayı paylaşın. Çünkü bu bizim masalımız. 

Ve masallarda sadece iyilik kazanır.


❤ 











Rare Disease Day and the promises of personalized medicine

O ur daughter Ellen wrote the post that I republish below 3 years ago, and we've reposted it in commemoration of Rare Disease Day, Febru...